БОЛСОН ЯВДАЛ: Хуучин хувцас хэрэглэлд чухам ямаршүү хар сү.нс, хар эрчим хуримтлагдан хорогдсныг хэн ч таашгүй…

Гурван жилийн өмнө нагац ахын маань худ гэнэт зуурдаар өөд болов. ( зүрх нь хаагдсан ) Би тэр үед хотод орж ирээд удаагүй байлаа.Талийгаач ахтай сайхан харилцаатай,орж гарч,наадаж наргиж, идэж ууж явсан болохоор харуусал их төрж билээ.Ингээд 21 хоногт нь гандан хийдэд нэгэн том ном хуруулна гээд олон ламын өдрийн хоол хүнс хадаг яндар гээд зөндөөн эд зүйл гандан руу ачих хэрэг болоод миний машиныг гуйлаа.Би татгалзсангүй.Ингээд миний машины багааж зай ихтэй ( Toyoto Probox ) болохоор ихэнх эд юмсаа ачиж номоо хуруулчихаад буцаад хүргэж өглөө. Гэрт нь ирээд сууж байтал гэнэт ар шил рүү хэн нэгэн хүйтэн амьсгалаар үлээх шиг болоход нь цочин эргэж харвал хэнч алга. Ингээд нэг сонин жихүүдэс хүрээд байхаар нь тэднийхээс бушуухан явлаа.Тэр шөнө унтаж байтал талийгаач зүүдэнд орж ирлээ.Намайг гэр лүүгээ дагуулж ирснээ:Манайд нэг гадны хүн байгаа.Чи ороод хөөгөөд явуулаад өгөөч гэж гуйлаа.Гэрт нь ороод хартал хөх хурган дотортой торгон дээл өмссөн үсээ улаан шаргал өнгөөр будсан үзлийн муухай хачин төрхтэй нэг эмэгтэй сууж байснаа намайг харангуутаа муухай орилон над өмхий ханхлуулан да.йрлаа.Санд мэнд зугатан гарч ирээд гэрлүүгээ гүйтэл араас та.лийгаач гүйцэж ирснээ: дүү минь чи энийг л хөөж өгч тус бол.Үр хүүхдээр минь оролдоод өнгөтэй өөдтэй бүхнийг минь харлуулан зо.воож байна.Ахдаа тус болооч гэж уйлан хайлан гуйлаа.Би ч ах минь би барахгүй юм. Гэхдээ арга бодьё гэлээ.Ингээд өглөө нь босоод жаал бодож байгаад ерөөсөө л тэднийд очьё гээд очлоо.Гэрт нь ороод сууж байтал зүүн орны дээд талын авдар дээр яг шөнийн зүүдэнд орж ирсэн үзлийн муухай эмэгтэйн өмсөж байсан хурган дотортой торгон дээл эвхээстэй харагдав.Дөхөж очоод харвал гэнэт дотор жихүүдэс төрж өмхий ханхлах шиг боллоо.Ингээд та.лийгаачийн эхнэрт нь ( аймаар ааштай) хэллээ: эгчээ энэ таны дээл үү?тиймээ миний дээл.Юу гэж? – аан тийм үү.Танд энэ дээл ээл болохгүй ээ.Та бараг шатаасан нь дээр гэтэл:нэртэйгээр нь чи надад өгчих гээд хэлчээч.Худлаа бөө нтр гээд хүний юманд шунаад явна уу.Битгий хүний зо.влон зүдгүүрээр ашиг хонжоо хайгаад бай чи.Ямар бөө нарыг мэдэхгүй биш.Худлаа ярьж хүний юмыг авахдаа л сайн.Тийм л их мундаг чадалтай бөө юм бол чи Зоригийг хэн алсныг хэлчих.Чадахгүй байж худлаа хүний сэтгэл зүйгээр тоглосон новшнууд гэж намайг хэлэх хэлэхгүй үгээр доромжилж аашиллаа. За тэгээд юу ч хэлж чадалгүй тэднийхээс гараад явж байтал том охин нь гудамны үзүүрт таарлаа.Мэнд мэдээд танайд байгаа хөх торгон дээлийг хэзээ авсан юм гэтэл: цагаан сарын өмнө л ээж аав хоёр маань Хархорин захаас авсан ш дээ.Их хямдхан байсан болохоор нь ээж аваад өмссөн юм гэж байна.Тэгэхээр нь би хэллээ.Танай аав урьд шөнө зүүдэнд орж ирээд энэ дээлийг шатаагаад өгөөч гэж надаас гуйсан юм гэтэл охины царай сонин болсноо:яанаа тйим үү.Aав нас ба.рдаг өдрөө халамцуу ирээд тэр дээлийг дэрлэж унтаж байгаад өнгөрсөн ш дээ гэж байна.Ингээд би хэллээ: ахын дүү болж өгвөл ээждээ хэлээд тэр дээлийг шатаачихаараай.Тэр дээлнээс болж аав чинь өнгөрсөн юм байна лээ шүү гэлээ.Ингээд шууд ажил дээрээ ирээд байж байтал утас дуугарлаа.Хартал та.лийгаачийн эхнэр залгаж байна.Аваад ярьтал: өмхий луй.варчин минь юу гэж үр хүүхдийн минь сэтгэл санаагаар тоглоод байгаа н о в ш вэ.Битгий олон долоон юм солиороод бай.Хохь чинь шүү нтр гээд утасны цаанаас цохиж авах нь холгүй хашгичиж байна шүү. Оройхон гэртээ ирээд байж байтал та.лийгаач том охин надруу залгалаа.Өдөр орж ирээд таны хэлснийг хэлээд ээжтэйгээ муудалцаад бөөн юм боллоо.Би тэр дээлийг заавал шатаана гэсэн чинь ээж уурлаад авдаранд хийгээд цоожилчихсон,.Гэхдээ би аргалж байгаад шатаана аа л гэж байна.Ингээд хэд хоногийн дараа та.лийгаач дахин зүүдэнд орж ирээд:дүү минь манайд байгаа шулмыг хөөгөөд өгөөч.Үр хүүхдийг минь багалзуурдаж а.лах гээд байна гээд уйлан хайлан гуйгаад салахгүй дагаад байна гэж зүүдлэв.Маргааш нь яаралтай ажил гараад нутаг явлаа.2 хоногийн дараа иртэл та.лийгаачийн том охин ( надтай таарч ярьдаг) унтаж байгаад гэнэт на.с ба.рсан гунигт мэдээ сонсов.Харуусахын дээдээр харуусаж гашуудахын дээдээр гашуудлаа.Ингээд ажил явдал нь дууссны дараахан та.лийгаач том охинтойгоо хамт зүүдэнд орж ирээд бас л өнөөх шулмыг хөөгөөд өгөөч гээд уйлан хайлан гуйж байна.Маргааш нь зориг шулуудан шууд яваад очлоо.Хүнээс мөнгө зээлээд авсан үнэнээс нь гурав дахин өндөр үнээр худалдан авч шатаая гэж бодоод мөнгөө халааслаад орлоо.Та.лийгаачийн эхнэр нь их л ядруухан царайтай дуу муутай сууж байна.Аяга цай уусны дараа нь яаж хэлэх вэ гээд халшираад сууж байтал эгч өөрөө авдарнаасаа баадантай дээл гаргаж ирээд над руу дөхүүллээ.Тэгээд: за дүү минь эгчийгээ уучлаарай.Ойрд шөнө болгон нэг эмэгтэй зүүдэнд орж ирээд багалзуур шахаад байна гэж зүүдлэх боллоо.Урьд шөнө арай л явчихсангүй.Чи наад дээлээ яахыгаа өөрөө мэд.Намайг энэ дээлийг авахад нөхөр маань жаахан дургүй байсан юм.Нүдэнд тусаад байхаар нь нэг ядруухан халамцуу залуугаас маш хямдхан авсан юм.Энэнээс л болж нөхөр хүүхэд минь өнгөрсөн юм шиг байна Чи аваад яв даа гэлээ.Ингээд эгчийг цуг явья гээд шууд аваад Эмээлтийн цаад руу хээр гарч байгаад түүдэг бадраан өнөөх дээлийг шатаав.Гэтэл нэг л сонин өмхий ханхалснаа сонин дуугараад шатаж байна.Үйлээ дууссаны дараа нь зам мөрөө буруулж олон уулзвар зам гарч гэрт нь ирлээ.Гэр орныг нь ариусгаж эгчийг сүүгээр шившиж тургилаа.Ингээд хэрвээ та зүүд нойр чинь эвгүй байвал над руу яриарай гээд тэднийхээс явав.Маргааш өглөө нь эгч залгаж байна-Эгч нь хачин сайхан амарлаа.Талийгаач хоёр маань зүүдэнд орж ирээд инээж хөөрч идэж уугаад явлаа гэж зүүдэллээ гэлээ.Би ч за за эгч минь биеэ сайн бодоорой. Гэрээ тойруулаад давс цацаж давсан хүрээ татаарай гэж хэллээ.Хэд хоногийн дараа талийгаач дахин зүүдэнд орж ирээд баярлалаа дүү минь.Ах нь дүүдээ хонь өгнө өө гэж байна.Ингээд хоёр хоногийн дараа нь Эмээлт орж ганц шөлний хонь авах санаатай очтол хуучны нэг анд маань хонь зараад зогсож байна.Ганц хонь зүсэлж аваад мөнгийг нь өгвөл:өө яахын яахын.Найз нь чамд бэлгэнд өгч байгаа юм гэлээ.Тэгэнгүүт гэнэт нөгөө та.лийгаач ах нь дүүдээ хонь өгнө өө гэж байсан нь санаанд орлоо.Ер нь хүний шу.налыг өдөөсөн хуучин хувцас хэрэглэлд чухам ямаршүү хар сү.нс хар эрчим хуримтлагдан хорогдсныг хэн ч таашгүй.Бусдад сургамж болгох үүднээс бас улаач хүний мэдэрсэн зүйлийг бүү үгүйсгээрэй гэх үүднээс бичлээ авах гээхийн ухаанаар хандаарай…   ТАНД ТУСТАЙ Дараагийн зөвөлгөө Таны толгой яаж өвддөг вэ? ӨВДӨЛТӨӨСӨӨ ХАМААРААД ШАЛТГААН НЬ ӨӨР БАЙДАГ. Мөн сод нь бактерийг устгахгүй учир бага зэрэг уксус, бактерийн эсрэг үйлчилгээтэй эфирийн тос нэмж хортой бактериас салж болно. Хэрвээ та амны хөндийн ариун цэврийг сахихад хэрэг болох хямд, үр дүнтэй хэрэгсэл хайж байгаа бол хүнсний сод хамгийн сайн хэрэгсэл юм шүү. Үр дүн нь өөр байж болох ч аюулгүй учир ямар үр дүн гарах нь вэ гэж хэрэглэж үзэхэд буруу зүйл огт үгүй билээ.Толгой өвдөнө гэдэг нь нэг талаар хүний ажлын бүтээмжийг сорж, тамирдуулдаг зүйлийн нэг юм. Ийнхүү өвдөх нь олон шалтгаантай.Таны толгой үргэлж өвддөг байгаад, учир шалтгааныг нь мэдэхгүй, өвчин намдаах эмийг ихээр уудаг бол, анхаарлаа түр нааш нь хандуулаарай. Бид та бүхэндээ толгойн өвчлөлийн төрөл, хэрхэн өвддөг, болоод учир шалтгааныг танилцуулахаар бэлтгэлээ. Зарим тохиолдолд толгой хүчтэй өвдөх нь, цус харвалт, аневризм, хавдар зэргийн шинж тэмдэг байх магадлалтай. Хэрвээ таны толгой хүчтэй өвдөж байгаа бол даруй эмнэлэгт үзүүлэхийг зөвлөж байна. Толгой тэсэхийн аргагүй хүчтэй өвдөх үед аянга цохих мэт мэдрэмжийг тархинд өгдөг. Ийнхүү өвдөх нь ихэвчлэн 60 секунд орчим үргэлжилдэг байна. Тархины ямар нэгэн эмгэг, ачааллаас үүдэлтэй. Хэрвээ биеийн хүчний ажил хийсний дараа таны толгой ихээр өвддөг бол энэ нь тархины хавдар, эсвэл “аневризм”-ийн шинж тэмдэг байж болно. Хэрвээ таны толгой өвдөж, юм мартан, хий юм үзэж байгаа бол цус харвахын шинж тэмдэг юм.Толгой өвдөнө гэдэг нь нэг талаар хүний ажлын бүтээмжийг сорж, тамирдуулдаг зүйлийн нэг юм. Ийнхүү өвдөх нь олон шалтгаантай. зурган илэрцүүд:Тиймээс яаралтай арга хэмжээг авах хэрэгтэй. Хэрвээ толгой тань байнга хүчтэй хатгуулж өвддөг, тэрчлэн их хэмжээгээр өвчин намдаах эмийг ууж хэвшсэн бол яаралтай эмчид үзүүлэх хэрэгтэй. Хүүхэд байхдаа орсон осол эндэгдэлтэй холбоотой байж болно. Нас ахисантай холбогдуулан толгой эргэх, өвдөх нь цусны даралттай холбоотой. Толгой дээр хүчтэй юм унах, цохиулах мэт өвдөж байгаа бол энэ нь тархи хөдөлж, доргисонтой холбоотой байж болох юм.Хэрвээ таны нүд улайж, ухархай дагаж өвддөг бол энэ нь тархины хавдар, эсвэл аневризм шинж тэмдэг байх талтай. Толгой эргэж, дотор муухай оргин, бөөлжис цутгаж байгаа бол та менингит өвчнөөр өвчилсөн байж болзошгүй.Мөн энэ өвчний үед хүзүү мөр хөших, халуурах шинж тэмдэг илэрнэ. Хэрвээ удаан хугацаанд намдахгүй толгой өвдөж байгаа бол цэвэр агаарт гараарай. Хүчилтөрөгч дутагдсанаас ийнхүү толгой өвддөг байна. Хэрвээ таны гэр бүлийн гишүүд дунд тархины өвчлөл, хорт хавдартай байгаад таны толгой хүчтэй өвдөж байгаа бол эмчид үзүүлэхэд  гэмгүй юм.Д.Золзаяа

ТАНД ТУСТАЙ Дараагийн зөвөлгөө ШҮДНИЙ ӨНГӨР, ХОРХОЙ, БАКТЕРИАС ГАНЦХАН ЗҮЙЛИЙН ТУСЛАМЖТАЙГААР САЛАХ АРГААмны ариун цэврийг сахих хэрэгсэл хэмээн дэлгүүрт байх бүтээгдэхүүний ихэнхийг янз бүрийн шүдний оо, ам зайлагч зэрэг зүйлс эзэлдэг байна. Олон хүн амны хөндийн цэвэрлэгээнд өөрийн хэрэглэдэг, дасал болсон зүйлээ л хэрэглэх ба ямар нэг шинэ зүйлээр сольж үзэх талаар огт боддоггүй билээ. Гэсэн хэдий ч энгийн боловч үр дүнтэй арга бий бөгөөд амны хөндийн эрүүл мэндэд чухал нөлөөтэй, гал тогооны өрөөний нэгэн гол хэрэгсэл болох хүнсний содыг хүмүүс тэр болгон тоодоггүй байна. Энэ нь маш хямд, байгалийн гаралтай, шүдний оо шиг янз бүрийн химийн элемент агуулдаггүй, шүдний өнгөр, чулуу зэргийг арилгах төдийгүй өөр бусад олон ач тустай билээ. Шүдний цэвэрлэгээнд хүнсний сод ашиглах нь Шүдээ цэвэрлэхдээ хүнсний сод ашиглаж бай.Шүдний сойзоо усанд угаагаад хүнсний содонд дүрж оо маягаар хэрэглэнэ. Дараа нь сойзоо угааж амаа усаар зайлна. Дээрээс нь янз бүрийн эфирийн тос нэмэх нь үр дүнг нэмэгдүүлэх төдийгүй амны хөндий цэвэр, сайхан болсон мэт сэтгэгдэл төрүүлдэг. Мөн хүнсний сод дээрээ бага зэргийн давс, ганц дусал уксус нэмж халдваргүй байх нөхцөлийг нэмэгдүүлж болно. Хүнсний содын бусад давуу тал Хүнсний сод нь амны хөндийн хүчиллэг байдлыг саармагжуулах ба чухам энэ хүчиллэг байдал нь тэрхүү муухай үнэрийн эх үндэс юм. Мөн содыг амны хөндийн янз бүрийн жижиг шарх, ярыг эдгээхэд ашиглах ба усанд уусгаад амаа зайлах байдлаар хэрэглэнэ. Буйлны өвчин нь шүдний өнгөр, шүд хоорондын чулуунаас болж бий болдог. Хүнсний сод хэрэглэн эдгээрийг үгүй болгон буйлаа эрүүл байлгаж болно. Сод нь бага зэрэг ширхэгтэй учир шүдээ цэвэрлэхдээ болгоомжтой байх хэрэгтэй ба шүдний пааланг гэмтээж болзошгүй юм шүү.